Dood en verderf in Nijmeegse Vierdaagse
Rudy Dek schreef een thriller rond de Nijmeegse Vierdaagse. Geen tam gewandel, maar doodsdreiging, politieke machinaties en nietsontziende journalisten.
Het is maandag 14 juli 2008. Let wel: één dag voor de Nijmeegse Wandelvierdaagse zijn aanvang neemt.
Buschauffeur Rogier Hoofs vindt een vel papier in zijn bus met de tekst. 'Nog voor de eindstreep zal mijn kogel hem doden'. Dat is het begin van het boek De dood of de gladiolen, een 4-daagse thriller van Rudy Dek. De vondst van het pamflet is het startsein voor een reeks gebeurtenissen, politieke machinaties, journalistieke omkoperij, terreurdreiging en achtergrond voor rechts-extremisten. Hoofdpersoon is de Nijmeegse buschauffeur Rogier Hoofs.
Hij is een fanatiek wandelaar maar kan door een voetblessure de Vierdaagse niet lopen. Omdat hij de doodsdreiging serieus neemt – de politie doet er lacherig over – zoekt hij contact met de journaliste Irene Jaeger van TV Gelderland.
Getweeën doen ze onderzoek. Hij om te voorkomen dat de moord gepleegd wordt, zij om journalistieke eer te behalen aan het gegeven. De dood of de gladiolen is een wonderlijk boek.
Aanvankelijk kun je je als lezer niet aan een zeker gevoel van kneuterigheid onttrekken, gaandeweg overheerst de spanning. Dek laat zijn hoofdpersonen rondlopen in stad en streek. Ze drinken bier in de Blauwe Hand (sic), dineren in restaurant De Hemel en ze ontmoeten elkaar op bekende Nijmeegse plekken.
Rode draad in deze 216 pagina's tellende misdaadroman is de dreiging. De Vierdaagse is niet meer het zorgeloze evenement; de sterfgevallen van 2006 spelen de organisatie parten. Niets mag misgaan, vindt de nieuwe marsleider Hugo Vieten. En als de media dan verslag doen van de geheimzinnige brief en als de tocht ook nog eens gebruikt wordt door rechts-extremisten om hun gedachtegoed uit te dragen, wordt de marsleider erg zenuwachtig. Ook een rol van betekenis speelt een hoge pief van TV Gelderland, Boris van der Wal, een vrouwonvriendelijk manspersoon dat niet schroomt mensen te laten betalen voor televisieminuten.
Ze zijn er allemaal: de getalenteerde langeafstandsloper Kazemier Vogelaar (Marko Koers?), directeur Smeenk (Peter Wisgerhof?) van busbedrijf Novio, stadsfotograaf Gerben Steenstra (Theo van Zwam?), het ambitieuze maar niet erg integere TV-Gelderlandmeisje Irene Jager (Angelique Krüger?).
Er zijn verwijzingen naar gebeurtenissen uit het Nijmeegse. Zo zegt de plaatselijke Razende Roeland Gerben Steenstra: 'Dat snoepje van TV Gelderland. O als ik die eens in een gemeentelijke fietsenkelder mocht tegenkomen.'
Zwak, nou ja minder sterk is dat het boek een sleutelroman lijkt; dat de hoofdpersonen gemodelleerd zijn naar bekende Nijmeegse figuren. Dat zou je op het eerste gezicht denken met alle beschreven figuren. Maar dan blijkt dat het niet zo is, want de personages handelen anders dan we van ze gewend zijn.
Geen sleutelroman dus.
Toch vermoed je dat, als Nijmeegse lezer, je gaat automatisch je hersens afspeuren naar wat je weet over de beschreven hoofdpersonen en hun tegenhangers uit de werkelijkheid. Dat dat vervolgens niet overeenkomt, is ook weer niet zo heel erg. De schrijver heeft je aandacht toch even weten te 'triggeren'.
De Dood of de gladiolen is zo Nijmeegs als maar zijn kan. Zelfs de ontknoping heeft puur Nijmeegse componenten en heeft te maken met datgene waar de Radboud Universiteit eminent in is: genetisch onderzoek.
De dood of de gladiolen is geen literaire thriller, dat zou te veel eer zijn. Maar Dek schrijft zorgvuldig en heeft zich goed gedocumenteerd en, onmisbaar voor een thriller, een alleraardigste plot geconstrueerd.
Rudy Dek, De dood of de gladiolen, een 4-daagse thriller. Uitgeverij Logikos, Nijmegen 9,50 euro.